گونه شناسی معماری جوامع دام‌پرور کوچ‌رو: مقیاسی برای مطالعات باستان‌مردم‌شناسی

نویسندگان

  • حمید کرمی دانشجوی دکتری باستان‌شناسی، دانشگاه هنر اصفهان
چکیده مقاله:

تحرک یک عامل کلیدی در صورت بخشیدن به‌تمامی ابعاد زیستی جوامع دام‌پرور متخصص به شمار می‌رود. این مؤلفه سبب پویایی در رفتار و در تعاقب آن پویایی در فرهنگِ مادی این جوامع می‌شود. از ویژگی‌های دیگر فرهنگِ مادیِ جوامعِ دام‌پرور کوچ رو، می‌توان به زوال‌پذیری غالبِ مواد فرهنگیِ مرتبط به آن‌ها اشاره نمود که خود متأثر از مؤلفه اول یعنی تحرک است. بخشِ غیرمنقول معماریِ سکونت‌گاه‌های جوامع مذکور موضوعِ اصلی این پژوهش به شمار می‌رود زیرا معماری به‌عنوان نمودی از کوشش انسان در راستای انطباقِ فرهنگی و سازواری با زیست محیط، فراتر از خود می‌تواند نشان‌دهنده ساختار اقتصادی و اجتماعی جوامع انسانی باشد. پژوهش حاضر در یک مطالعه موردی و بر اساس الگوی تحرک و اسکان یک جامعه دام‌پرور کوچ رو، طیف وسیعی از ساختارهای معماریِ سکونت‌گاهی را در چشم‌اندازهای کوهستانی شناسایی و موردبررسی قرار داده، و برای گونه‌های مختلف معماری موردمطالعه، سه الگوی مکانی- زمانی، اقتصادی- اجتماعی و تاریخی- فرهنگی را پیشنهاد، و نشان می‌دهد که معماری جوامع دام‌پرور کوچ رو چگونه در چشم‌اندازهای زیست‌محیطی سازواری یافته و چگونه می‌تواند نشان‌دهنده ساختار اجتماعی- اقتصادی این جوامع باشد. درنهایت الگوهایی پیشنهادی می‌شود که می‌توانند به‌عنوان یک مقیاس در مطالعات باستان‌مردم‌شناسی به کار گرفته شوند.  

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

گونه شناسی روش های تحقیق در مطالعات محیطی کودکان

اینکه بزرگسالان و کودکان محیط خود را چگونه درک و در درون آن رفتار می‌کنند، موضوعی است که طراحان و روان‌شناسان و برنامه‌ریزان محیطی توجه زیادی بدان دارند و پژوهش‌های در خور تأملی نیز در این خصوص انجام گرفته است. ولی زمانی که نوبت فهم دنیای کودکان می‌رسد، طرح تئوری‌ها و یا مشاهدات پاسخگوی فهم عمیق و علمی از موضوع نیستند و نیاز به یک رویکردی درخور اعتماد و معتبر که چه بسا بتوان آن‌ را «رویکرد علمی...

متن کامل

گونه شناسی و تدوین ساختار هندسی کاربندی در معماری ایران

کاربندی یکی از الگوهای اصیل و کهن در معماری ایرانی و حاصل شناخت معماران ایرانی نسبت به علم هندسه و ریاضیات پیشرفته است. باززنده سازی این الگو مستلزم شناخت کافی نسبت به تمامی ابعاد موضوع نظیر، گونه شناسی، شناخت ویژگی‌های هندسی، ساختاری و اجرایی آن است. در این راستا در این مقاله سعی شده است به گونه شناسی کاربندی پرداخته شود و در ضمن این گونه‏شناسی نیز به تدوین ساختار هندسی کاربندی رسمی در قالب جد...

متن کامل

گونه شناسی ساختار کالبدی-کارکردی معماری مسکونی استان گلستان

محیط طبیعی یکی از مهم ترین پدیده‌های مؤثر در چگونگی شکل گیری ساختار معماری بومی و سنّتی بوده است. فن آوری های محدود گذشته سبب می شد که در طراحی و ساخت این واحدها بیشترین بهره برداری از عوامل محیطی صورت گیرد. در معماری مسکونی بومی استان گلستان به دلیل شرایط متنوع محیطی، گون ههای مختلفی شکل گرفته است که موضوع مورد بررسی در این پژوهش می باشد. هدف از این پژوهش شناخت و سپس گونه شناسی واحدهای مسکونی ...

متن کامل

گونه شناسی معماری کپری نیمه جنوبی بلوچستان ایران

کپر، گونه‌ای خاص از معماری چوبی سکونتگاه­های دائمی یا موقّتی است که به علت سبکی وزن و طرح قطعات سازه‌اش، قابلیت حمل‌ونقل دارد. منطقه­ی بلوچستان ازجمله مناطقی در ایران است که معماری کپری در آن رواج داشته و اکنون با ساخت‌وسازهای جدید، در حال فراموشی است. مستندسازی معماری کپری این منطقه می­تواند در حفاظت از آن و نیز در دستیابی به شیوه­های جدید طراحی مفید واقع گردد. ازاین‌جهت در پژوهش حاضر، قصد بر ا...

متن کامل

گونه شناسی بادگیرهای سنتی در معماری مسکونی استان هرمزگان

بادگیرها از عناصر تاریخی معماری ایران هستند که ابداعی مهم در معماری بومی تلقی می شوند و به عنوان یک سیستم سرمایش شناخته می شوند و تهویه مطبوع را با کمک انرژی باد فراهم می آورند . این تحقیق با هدف گونه شناسی بادگیرهای سنتی در معماری مسکونی استان هرمزگان انجام گرفته است و استان هرمزگان به عنوان استان مورد مطالعه انتخاب شده است . بادگیرهای هرمزگان به لحاظ تنوع معماری با بادگیرهای یزد قابل مقایسه ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 10  شماره 1

صفحات  21- 40

تاریخ انتشار 2018-06-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023